Actie 3 – Beïnvloed politiek
Evoluties op wereldvlak
Het klimaatakkoord van Parijs: de essentie
- Er is het streven om de wereldtemperatuur tegen 2100 ruim onder de 2 °C te houden en zelfs inspanningen te leveren om die met niet meer dan 1,5 °C boven het pre-industriële niveau (1850-1900) te laten stijgen.
- Om dat te bereiken moeten de lidstaten zelf een nationaal klimaatplan (Nationally Determined Contributions, NDC’s) opstellen dat voldoende ambitieus is, en maatregelen nemen om zich aan de gevolgen van de klimaatopwarming aan te passen (klimaatbestendigheid).
- De huidige nationale klimaatplannen zijn echter onvoldoende. Want als de huidige beloftes naar de letter worden uitgevoerd (wat geen garantie is), stevent de wereld tegen 2100 af op een opwarming van +3,2°C. Om daar wat aan te doen bevat het klimaatakkoord van Parijs een clausule om het klimaatbeleid van alle landen elke vijf jaar te controleren en te verscherpen. De eerste controle is in 2023. Zie afbeelding.
Wat belooft de Europese Unie?
De EU heeft vastgelegd dat ze tegen 2030 de uitstoot van broeikasgassen met minstens 40% wil verminderen tegenover 1990. Het einddoel is minstens 80% minder broeikasgassen in 2050.
De EU wil de 40% vermindering tegen 2030 op verschillende vlakken realiseren:
- Industrie: 43% minder uitstoot ten opzichte van 2005. Elk jaar krijgt de industrie 2,2% minder uitstootrechten.
- Niet-industriegebonden activiteiten (huisvesting, landbouw, transport…): 30% minder uitstoot ten opzichte van 2005, waarbij elke lidstaat een specifieke doelstelling wordt opgelegd. Voor België betreft het zelfs 35%.
Een klimaatakkoord voor de luchtvaart
Na zes jaar onderhandelen tekenden 65 landen eind 2016 voor het eerst een klimaatakkoord voor de luchtvaartsector. Hierin beloofde de sector om alle uitstoot als gevolg van de verdere groei in de luchtvaart vanaf 2021 te compenseren en in de mate van het mogelijke te voorkomen. Tot 2027 staat het iedereen echter vrij om deel te nemen. En er zijn tal van andere uitzonderingsmaatregelen. Het is dan ook zeer de vraag in hoeverre de sector het zichzelf opgelegde doel om in 2050 de helft minder CO2 uit te stoten dan in 2005 zal halen.
Een klimaatakkoord voor de scheepvaart
De scheepvaart maakte, net als de luchtvaart, geen deel uit van het klimaatakkoord van Parijs. Maar uiteindelijk sloot de maritieme VN-organisatie IMO op 13 april 2018 toch een eigen klimaatakkoord. Alle 173 betrokken landen be- loofden om in 2050 minstens de helft minder broeikasgassen uit te stoten ten opzichte van het piekjaar 2008. Dat is zonder meer een belangrijke eerste stap. En hopelijk wordt de ambitie gaandeweg opgeschroefd. Want eigenlijk vroegen wetenschappers een reductie van 70 tot 100 procent in 2050.
Hoe de scheepvaartsector deze doelstelling precies wil bereiken, moet wel nog concreet bepaald worden.